Wat vooraf ging.

Een aantal jaren geleden hebben we op een beurs een lezing van Awol bijgewoond over de net ontwikkelde fiets route door Turkije. Omdat we voor dit voorjaar nog geen plannen hadden, hebben we deze route weer bekeken en een planning gemaakt. Ongeveer 1000 km verdeeld over 16 etappes, met 4 weken hebben we dan genoeg tijd om op meerdere plaatsen langer te verblijven, het is immers ook vakantie. Alle inentingen in het gele boekje waren eind vorig jaar verlopen. Nog net voor vertrek konden we ons nog laten inenten. Ook de fietsen wilden we nog laten nakijken en dat werd nog spannend. De Pinion van Gerda moest voor reparatie terug naar de fabriek. Ook dit was net voor vertrek weer netjes in orde.

 

Zondag, 28 april.

Jos staat rond 9.30 voor de deur. De fietsen passen in de aanhanger en in no time zijn we onderweg naar Schiphol. Een vliegveld, altijd lastig voor brede dozen op een lorrie, de paaltjes staan meestal te dicht op elkaar. We zijn vroeg en na even wachten mogen we bijna als eerste de bagage afgeven. Het heeft wel wat voeten in aarde. Eerst de juffrouw overtuigen dat we betaald hebben voor de fietsen (ze moet even overleggen met haar buurvrouw), dan wordt duidelijk, betaald en geen overgewicht. Dan moet de doos open, zit er wel een fiets in? De tweede doos hoeft echter niet. We mogen verder, puf puf. De rest gaat snel evenals de vlucht.

Istanbul.

Op tijd geland. Gerda heeft een probleem bij de douane, haar foto van het paspoort lijkt niet meer op haar, gelukkig mag ze wel door na diverse pogingen foto’s te vergelijken. De bagage is inmiddels ook gearriveerd en kunnen we naar de uitgang nadat de fietsen door de scan waren gegaan. Het is even zoeken hoe het verder moet, maar na de uitgang staan er mannetjes om te helpen en staan we op een lijst voor het vervoer. Nu moeten we met de fietsen op een karretje langs, ik weet niet hoeveel paaltjes die te dicht bij elkaar staan en als toetje in een lift. Gelukkig staat de taxi bij de lift te kunnen we op weg, ongeveer een uur rijden met een korte stop vanwege een lekke band van een collega chauffeur. We komen over de Galettabrug de stad in en we zijn mooi verlichtte moskeeën en andere gebouwen, ook het stukje door de stad is mooi. Het inchecken gaat snel, de dozen staan in de lounge.

Tijd om nog wat te gaan eten, even een straatje door en tal van gelegenheden. We eten een heerlijke tapasschotel. Onze kamer is prima, maar het bed is wat smal en we zullen weten dat we in Turkije zijn, al vroeg worden we gewekt door de moskee.

Maandag, 29 april.

We staan om 8 uur op. Het hotel heeft een uitgebreid ontbijtbuffet. Gisteravond hebben we kaartjes geboekt voor het paleis van de sultan, dus wandelen we de binnenstad in. Kaartjes voor attracties kopen via internet is hier een beproeving. Op officiële sites kan je blijkbaar geen kaartjes bestellen. We lopen dus eerst naar de kassa’s (hiervoor moeten we in de rij staan om door de security check te gaan en vervolgens weer in de rij voor de tickets. We zitten dus verkeerd, zijn toch bij een ticket office terechtgekomen. Ik ga weer terug op zoek naar het juiste ticket office, gelukkig net naast de hoofdingang van het paleis. We hebben dus een gids mee. Eerst weer door de security en dan naar de tweede hoofdpoort van het complex. Het is inmiddels veel en veel drukker en staan dus weer in de rij. Eenmaal binnen vertelt de gids dat hij ons naar het harem gedeelte zal loodsen en dat we daarna zelf onze gang kunnen gaan. De gids is er dus alleen om ons zo snel mogelijk door de entree te krijgen. Volgende keer gaan we gelijk naar een kassa, dat lijkt sneller te gaan.

We zijn dus in het harem gedeelte van het paleis en het lijkt op een kleine stad. De vrouwen (gewezen slavinnen of cadeautjes van westerse vermogenden aan de sultan.) leidden hier een troosteloos bestaan met voornamelijk niets doen. De dames werden omringd door eunuchen (die door hun tekortkomingen een hoger salaris kregen). Binnen het geheel liggen ook de prive vertrekken van de eerste vrouw en de vertrekken van de sultan. Verder op het terrein pleinen voor legerofficieren en bestuurders, vergaderkamers en keukens. Er werd iedere dag voor 5000 man gekookt. Het is al een eind in de middag als we het complex verlaten. We wandelen richting Grote Bazaar en proberen ondertussen twee simkaarten te kopen, wat nog niet meevalt. De eerste heeft ze wel, maar kan ze niet activeren, de tweede is te duur evenals de derde. Uiteindelijk wel twee gekocht. Inmiddels zijn we ook bij de bazaar. Inderdaad, groot maar inmiddels ook toegespitst op de toeristen. In het midden drinken we thee. We vinden de bazaar dus tegenvallen. We lopen weer verder richting Galettebrug. We willen hier nog wat foto’s maken als het donker is. We komen door vele smalle straatjes en veel eetgelegenheden. Bij restaurant Capadocia strijken we neer op de kussens om aan een lage tafel te gaan eten. We eten een heerlijke kip-hotpot. Inmiddels is het donker en lopen we naar de brug, in miezerige regen. We lopen even binnen bij de Nieuwe Moskee. Vanaf de brug heb je een mooi uitzicht over de stad met zowel de Nieuwe Moskee als de Süleymaniye Mosque fel verlicht. Helaas is het bewolkt en wat vochtig zodat de donkere hemel er van gisteravond niet is. Het valt nog niet mee om mooie foto’s te maken. Met name de Nieuwe Moskee is er licht, wit en blauw. Uiteindelijk zijn de foto’s van de telefoon nog wel het mooiste. We lopen terug naar het hotel. De routeplanner stuurt ons door smalle steegjes en we stuiten een paar keer op een gesloten bazaar.

Een leuke dag, veel kilometers in de benen. het weer: fris, soms even het regenjacks aan en soms een spatje regen

Dinsdag, 30 april.

Na het ontbijt zet ik de fietsen weer in elkaar. Alles ziet er nog goed uit en alles lijkt te werken. Een van de dozen is wat minder uit de strijd gekomen, deze past wel in de andere doos. We besluiten de dozen, ivm de stevigheid, niet dubbel te vouwen. Met de dozen tussen ons in gaan we naar de opgegeven pakketvervoerder. Deze (blijkt wat later) is verhuisd, maar er zit er nog een. Deze is niet echt enthousiast met de doos, hij is nogal groot. Na veel meten en wijken en wegen bereiken we een akkoord over de prijs en wordt de doos “verscheept” naar ons laatste hotel. We lopen nu naar de blauwe moskee. Hier staat echter een zo lange rij mensen voor de kassa dat we maar eerst naar de Süleyman Moskee gaan, een van hoogtepunten van de Osmaanse bouwkunst. Naast de enorme moskee staan ook twee praalgraven. Na koffie met gebak en het panoramisch uitzicht over de rivier, de Galette brug etc, gaan we naar het Valensaquaduct uit de Byzantijnse tijd uit 364. Dit aquaduct vervoerde water over vele kilometers. Vervolgens gaan we naar de terminal waar de boot morgen vertrekt om alvast kaartjes te kopen (de fietsen mogen gratis mee). Langs het water lopen we nu weer naar de blauwe moskee. Zo laat in de middag is de rij een heel stuk korter. We gaan eerst naar de tweede verdieping van de moskee. Hier heb je een aardig zicht op de begane vloer waar de moslims komen om te bidden. Ook heb je een beter zicht op de koepel. Op de muren zijn nog mozaïeken te zien van Jezus etc. De moskee uit 475 was eerder een kerk geweest. Het tweede deel van dit bezoek brengt ons bij het museum. Hier zien we de geschiedenis vanaf de bouw tot op heden. De bouw, de instorting, oorlogen, scheiding van de kerk en de omzetting naar moskee, allemaal mooi uitgevoerd in een rondleiding met geluid, spraak(Nederlands) en animaties. Inmiddels begint de avond en gaan we weer eten waar we zondag ook zaten. Het was vandaag fris, maar weer warm met de zon en af en toe een spatje regen.

Woensdag, 1 mei.

De eerste reisdag. Na het ontbijt blijven we tot een uur of elf in de lounge hangen. Dan de eerste kilometer fietsen naar de boot. Even tegen het verkeer in, dan langs een zeer drukke weg. De boot vaart op tijd zodat we rond half drie weer 400 meter fietsen (omhoog) naar het hotel. Na het inchecken lopen we naar een marktje waar, volgens ons, lokale eetwaar wordt verkocht, erg leuk en vriendelijk. Op het terras eten we een soort dubbelgevouwen pannenkoek met gebakken gehakt. Verder lopen we over de boulevard en door de winkelstraatjes. Het is best wel druk met heel veel jongeren. Tijd voor koffie en een stukje taart. ‘s Avonds zijn er nog meer jongeren op de been. Ook nu vinden we een leuk restaurantje waar we lekker eten. Vriendelijk personeel (hij vergeleek op een lokale kaart met wat wij op de internationale kaart aangewezen). Inmiddels zitten alle terrassen en koffie/thee gelegenheden vol met jongeren en werd er zelfs gedanst. Vandaag een koude wind.

Donderdag, 2 mei.

Vandaag dus de eerste echte fietsdag en gelijk 78 km. Als we vertrekken zijn de straten nat (en glad). De eerste 100 meter lopen we, want dat gaat steil omhoog. We pakken de route op en gaan zonder problemen de stad uit. Een moeilijk oversteekpunt is uitgebreid met een voetgangers/fietsbrug (ook glad). We zitten nu op een landelijke weg met mooie bloeiende bermen en, ik denk, een sloot vanwege het riet. En ja, in het riet zitten rietzangers, maar ook heel veel andere soorten vogels. We hebben een miezerig buitje. Ongemerkt komen we in een nationaal park en bij een groot meer. Ook nu zijn er veel vogels, zwarte ibis, pelikaan, lepelaar, verschillende reigers en een paar roofvogels. Op een pleintje drinken we thee of cola tussen de oude mannetjes met uitzicht op de groenteman en later de aardappel man. Halverwege de lunch, een paar stokjes kipsaté en wat brood. De patat was niet doorgekomen. Met hier en daar wat klimwerk komen we in Sulsurlek. De afdaling met gaten in de weg is inmiddels opgeknapt. Het enige hotel ligt aan een drukke vierbaansweg. Met veel aandringen mogen de fietsen binnen staan. Tegen de avond lopen we de stad in. Voor de verandering eten we in een “tosti huis” alleen maar tosti’s op het menu. Na eentje zit je ook wel vol. Sulsurlek is bekend om zijn karnemelk, dit mag natuurlijk niet ontbreken bij de tosti. Vandaag goed fietsweer met af en toe flinke zon.

Vrijdag, 3 mei.

We zitten al vroeg aan het karige ontbijt. De etappe is maar 58km, maar het klimwerk maakt er toch een stevige dag van. We vertrekken in t-shirt. Na 4 km, als we moeten gaan klimmen, begint het te regenen, gelukkig naar 10 minuten. De lichtste versnellingen komen goed van pas. De eerste klim is 10 km lang met in het begin een 10% stijging. Met een paar keer stoppen is goed te doen. Ook vandaag een landelijke omgeving, veel katten en blaffende honden. Bij een winkeltje kopen we een colaatje voor op het bankje bij de moskee. Als we een flink stuk verder door een dorpje rijden krijgt Gerda gezelschap van een hond. Zij blijft zeker een 10 km mee wandelen. Ook als wij schuilen in een oud vervallen soort bushalte blijft ze bij ons. Als de regen te erg wordt, dringt ze tussen ons door om ook droog te staan (jammer dat een hond zich dan gelijk uitschudt) als het onweer voorbij is en ook de regen gaan we met z’n drietjes verder. Tijdens een klim komen blaffende honden van alle kanten op ons af. Ik geloof niet dat ons maatje zich er ook maar iets van aantrok. Na deze lange pittige klim volgt een heerlijke afdaling. Zonder afscheid, gaan wij er als de bliksem vandoor. Voordat we de stad in rijden, moeten we een drukke weg oversteken. Inmiddels zijn er rotondes onder de weg aangelegd zodat we veilig verder kunnen. In de stad wacht ons nog een pittige klim. Hotel Asya heeft nog plaats voor ons maar de fietsen moeten buiten aan de ketting. In het centrum bekijken we de klokkentoren en eten Turkse pizza. Vandaag 60 km, regen, tegenwind maar ook wat zon.

Zaterdag, 4 mei.

Wat zullen we eens vertellen over vandaag!

Het begon met een zeer uitgebreid ontbijtbuffet. In het hotel verbleven ook verschillende sportteams, dus het was best wel druk. De stad uit was geen probleem en we hoeven alleen de weg maar 50km gevolgen. Saai, in het begin druk, later toe. De weg tweebaans werd iets minder druk. De weg heeft wel een brede befietsbare vluchtstrook. Het is klimmen en dalen. Bij een bushalte bij een begraafplaats een korte pauze. De klimmetjes worden langer en steiler. Bij een volgende bushalte zijn we net op tijd om te schuilen. Een zware regenbui met hagelstenen en wind. Droog gaan we verder. In Savesteppe drinken we een cola. 100 meter verder stoppen we voor een Turkse thee. Niet vanwege de thee maar vanwege weer een stevige regenbui. Nu wordt er aan de weg gewerkt zodat we soms over gravel moeten rijden. Bij 55 km vergeet ik af te slaan zodat we ongeveer 4 extra kilometers maken (incl. Klim). We rijden nu over een landelijke weg met mooie uitzichten die overgaat in gravel. Een stuk later wordt het een zand/klei pad dat gelijk tussen wiel en spatbord gaat zitten. Schoonmaken dus, ook zit er gelijk een kilo aan je schoenen. Dit moeten we dus nog een paar keer doen. Uiteindelijk stopt de smurrie bij een dieren drinkplaats. Een grote betonnen bak met stromend kwelwater dat je overal tegenkomt. De fietsen krijgen een “schoonmaakbeurt”. De fietsen op de kop, de wielen eraf en in het bad. Met een lege bidon de fiets schoonmaken, zo kunnen we weer verder fietsen. Zo zijn we toch veel later bij het hotel dan gedacht. Inchecken gaat wat moeizaam, de dame spreekt alleen Turks en de beheerder is er niet, maar met de vertaalapp en een whatsapp gesprek lukt het toch. We vinden, nadat we alles zo goed als mogelijk hebben schoongemaakt, een leuk tentje om te eten en later nog een konditorei met heerlijk gebak. Zo hebben we al met al er weer een aardige dag opzitten na een eentonig begin.

Zondag, 5 mei.

Een korte etappe van 37 km naar Bergama. Vanaf het hotel de stad uit gaat traploos, alleen maar de berg af. Al snel vinden we het grindpad dat we een tijdje volgen, de route verlaten we gezien de ervaringen van gisteren op klei wegen. Het alternatief is wat langer als je de beschrijving weet te begrijpen, wij niet en dus een paar km meer. Later zien we op de kaart waar de onduidelijkheid zit. De donkere luchten zijn inmiddels verdwenen en er komt steeds meer zon. De harde wind hebben we bijna steeds achter, dat schiet lekker op. In het kleine Kadikoy drinken we bij “de oude mannetjes” een theetje. We hoeven niet te betalen. We komen weer op de route en om 1 uur zijn we bij het guesthouse. Na een lekkere pasta om de hoek gaan we naar de Pergamon Akropolis. We nemen de kabelbaan, bij deze stevige wind best een uitdaging. Van deze opgravingen, die terug gaan van rond het jaar 100, is veel te herkennen hoe het er ooit uitgezien moet hebben. Ook Hadrianus, waar kennen we hem ook alweer van, heeft zijn steentje bijgedragen. Rond de tempel is veel in originele staat hersteld zodat je een goed inzicht krijgt. Ook is er nog een gangenstelsel en natuurlijk het theater met 10.000 plaatsen. Jammer dat er wat onduidelijkheid is hoe je via een route langs de gymnasten kan afdalen naar het dorp. Wij liepen over de weg terug naar het dorp. ‘s Avonds weer heerlijk gegeten. Vandaag lekker zonnetje en een straffe, koude, wind.

Maandag, 6 mei.

Een heerlijk ontbijt, wel anders dan bij ons. Strak blauwe hemel, wat willen we nog meer. We beginnen de dag met een bezoek aan Asklepieion op gravingen, 2 km vanaf ons guesthouse. Onderweg zitten alle theehuizen vol met oude mannetjes. Het is er lekker rustig. In dit tempelcomplex is min of meer het eerste medische centrum en is hier de geneeskunde ontstaan. De esculaap wordt nog steeds als teken door artsen gebruikt. Het complex is niet zo groot, maar wel indrukwekkend. Ook hier nog pilaren, lange ondergrondse gangen en en bescheiden 3000 plaatsen, theater. De toegang tot het complex was vroeg een kilometer lange heilige weg, verboden voor zieken en zwangere vrouwen. We zien trouwens land- als waterschildpadden lopen. Nadat we het complex hebben bezocht, lopen we een route langs de oude toegangspoort en een amfitheater die inmiddels is begraven maar waar wel nog een toegangspoort en poort staan. Terug in de stad zoeken we een terrasje waar niet alleen oude mannetjes zitten voor een theetje en een tosti. Een deel van de middag zitten we bij ons guesthouse bij en in het zwembad(je). ‘s Avonds weer heerlijk op de hoek gegeten.

Dinsdag, 7 mei.

Omdat we pas om 8.30 kunnen ontbijten en het ontbijt aan tafel wordt geserveerd vertrekken we later dan normaal. De zon staat al hoog aan de hemel. Ismali is de bestemming voor vandaag. Zonder problemen verlaten we de stad. Aangekomen bij de snelweg, kunnen we niet oversteken. Gelukkig kan je een klein eindje over de snelweg en komt er een onderdoorgang. Inmiddels rijden we door een landelijk gebied en doemen de heuvels op en dat betekent klimmen. Alle bergversnellingen zijn de komende 18 km nodig. Ismaili heeft drie huizen, een moskee en waarschijnlijk het hotel. We besloten door te fietsen naar Manisa en de opgravingen van Aiga over te slaan. We klimmen en dalen dus weer verder. In een theehuis annex winkel drinken we een cola en eten we een tosti. De tosti Bakker vindt dat we ook een fles karnemelk moeten drinken. Nog een paar klimmetjes en dan is het afdalen. Nog een korte stop naast een begraafplaats met een bankje en een waterpomp komen we in Manisa. We zitten midden in de spits. Voor het eerst rijden we kilometers over fietspaden naast de rijbaan. Waar deze ophouden trekken we ons niets aan van de auto’s als we linksaf moeten en sorteren we overdreven voor (meestal stoplichten). Alleen bij de laatste kruising geeft dit “kwade” gezichten want we mogen niet linksaf. Daarom lopen we de laatste 100 meter naar het hotel. Wegens taalproblemen duurt het inchecken langer dan normaal. De fietsen mogen mee naar binnen. Na het opfrissen gaan we de stad in. 10-tallen koffietentjes en fastfood tenten. We weten echter een leuk en goed restaurant te vinden in de straat achter het hotel. Op een binnenplaats van een winkelcentrum een groot terras, zonder verkeersherrie, maar met een goede keuken en personeel. Ik eet kiphutspot volgens Google Translate. Vandaag een hete dag (25/26 graden) en wat wind.

Woensdag, 8 mei.

Om half acht al aan het ontbijt. We hebben een lange tocht voor de boeg. Na wat broodjes te hebben gekocht verlaten we de stad en zien we de eerste druivenranken, die we de hele rit zullen blijven zien. Na 10 km het eerste theehuis. De eigenaar wil niet dat we afrekenen. 30 km later theehuis nr 2. Ook hier mogen we niet betalen. Op een dode boom zien we bee-eaters zitten en later ook vliegen. Mooie vogels. Wat verderop eten we een broodje met stukjes olijf. Bij het derde theehuis moeten we wel betalen, tl10. We vervolgens onze weg over onverharde paden langs kanaaltjes en over spoorwegovergangen. We komen bij Sardes. Hier zijn weer opgravingen. We doen alleen het belangrijkste, het gymnasium met zijn baden. Het uit twee verdiepingen bestaande gymnasium is deels herbouwd. Het geeft een goed overzicht hoe het er ooit uitgezien moet worden. Ook de synagoge is deels hersteld. Het is nu nog maar 8 km naar het hotel. De fietsen komen op de eerste verdieping achter slot en grendel. We eten bij een van de oudste restaurants van de stad met een terras op straat. Vandaag veel zon met hier en daar een wolkje en het voelt als iets minder heet dan gisteren ook al werd het rond de 30 graden.

Donderdag, 9 mei.

Ontbijt op het dakterras. Het is een stuk minder warm dan gisteren en dat is maar goed ook. Vandaag de koninginnenrit van Salihli richting Odemis. Na 4 km beginnen we aan een klim met soms max 12% en veel 7%. We maken 1150 hoogtemeters. Na 10 km een theehuis met daarnaast een inzamelpunt voor kersen. Na 13 kilometer klimmen, een restaurantje en nog iets verder kopen we een fles siroop. We stoppen regelmatig voor een slok water en om even op adem te komen en zijn alle lichte versnellingen hard nodig. We rijden trouwens door een fraai landschap, veel bos, boomgaarden en akkers. Ook de afdaling mag er wezen. Ook nu weer mooie vergezichten en de weg is goed. In plaats van naar Odemis te gaan, slaan we af naar Birgi (wel weer even 90m stijgen). In dit dorpje staan veel Ottomaanse huizen. Het eerste hotel is vol, maar de tweede heeft wel een kamer voor ons. Na een snelle douche gaan we naar het museum. Dit museum is een gerestaureerd Ottomaanse woning. Het huis bestaat uit meerdere verdiepingen en heeft veel geschilderde muren (oa landschappen en steden) en ingelegde plafonds. Dit was een huis van een welgestelde familie. We lopen wat door de stad en bekijken nog een paar van deze huizen. Birgi lijkt steeds meer een toeristenplaats te zijn met voornamelijk dagtoeristen. Het wordt steeds stiller en de prijzen liggen hoger dan in de steden. In een van de weinige eetgelegen worden we nog net niet weg gekeken (we zijn de enigen en in de andere zit ook niemand) het eten is niet best, de gehaktballetjes en de patatjes gaan nog, maar de sla(rauwe spinazie en peterselie) en het oude brood slaan nergens op. Als laatste tegenvaller: we kunnen morgen pas om 9.00 uur ontbijten.

Vrijdag, 10 mei.

Om half negen nemen we plaats op de patio en het ontbijt wordt gelijk geserveerd. In mum van tijd staat de tafel vol met schaaltjes eten. Een ontbijt in een guesthouse etc. Zijn een stuk beter dan van een hotel. Het is aan de frisse kant. Van Birgit tot Odemis hoeven we nauwelijks te trappen. Zo te zien hebben we niets gemist aan Odemis. Dus een verstandig besluit gisteren. Nu nog 70 km naar Selcuk. De route begint op een drukke weg met nauwelijks of geen vluchtstrook. Langs de weg zijn veel plantenkwekerijen. We slaan af en gaan over een smalle, met gaten en kuilen weg verder. Op het land worden de aardappelen al gerooid en het graan begint al geel te worden. Onderweg maar een theehuis. We komen in Tire uit, een wat grotere stad. Rond een grote rotonde zijn vele cafeetjes en koffiehuizen. Bij een soort “konditorei” hebben ze ook heerlijke taartjes. Met nieuwe energie gaan we verder. Eerst over een drukke tweebaansweg. Als de tweebaans vierbaans wordt is het opeens ook veel rustiger. Wij rijden nu langs perzikboomgaarden. De laatste 10 km gaan we weer over een slechte binnenweg en zien we de citadel van Selcuk opduiken. We hebben een leuk guesthouse, al is de kamer aan de kleine kant. De binnenstad lijkt een groot restaurant. Terwijl ik dit schrijf bliksemt en dondert het.

Zaterdag, 11 mei.

Na het ontbijt gaan we eerst naar de weekmarkt. Een grote markt met vooral groente, fruit en wat kaas en kleding. Het is volop aardbeien en kersen tijd. Wat verder opvalt is de verkoop van verse kruiden als venkel en selderij, maar ook druivenbladeren. Het grootste deel zijn we bij de opgravingen van Efeze en we zijn niet de enigen. Vroeger lag efeze aan zee, waardoor het een machtige stad kon worden in de Romeinse periode. Zodra je binnenkomt, zie je gelijk het enorme theater met 23.000 plaatsen. Het is een bijzondere gewaarwording, zo groot. Vanaf de tweede ring is het al een immense afstand tot het podium. De derde ring konden we niet op. Een andere “beroemde” plek is de bibliotheek, een gerestaureerd twee verdiepingen tellend gebouw met dubbele wanden om de papyrusrollen droog te kunnen bewaren. Langs de rotswand zijn terraswoningen gebouwd. Men heeft het overdekt zodat de formaties, mozaïek vloeren en de beschilderde wanden intact blijven. We lopen over een paar oude wegen waar vroeger winkels en ambachtslieden werkten en passeren een aantal tempels en het openbare toilet. Het moet een gezellige boel geweest zijn, een rij gaten op een verhoging (zithoogte). Hedendaags is het Experience Museum. Je bevindt je in de geschiedenis van Efeze. Door speciale effecten te gebruiken sta je midden in de oude stad, wat later bevind je je tussen de Romeinse en Byzantijnse tijd. Een aardbeving maakt aan alles een einde, maar Artemis overleeft iedereen. Weer terug in de stad gaan we nog even naar de markt voor kersen en aardbeien, die we op ons dakterras opeten. We eten vanavond Turkse pizza en champignons uit de oven met cheddar. Vandaag uitstekend weer voor een openlucht museum, wat fris op een terras.

Zondag, 12 mei.

Een ontspannen dag. Rustig ontbijten en wandelend op pad. Bij de restanten van het aquaduct proberen we ooievaars te fotograferen, wat niet meevalt. De eerste hoop oude stenen is de St. John (apostel Johannes) basilic. Op deze plaats lag hij, 100 jaar oud, begraven. Dit was tevens het heiligdom van de godin Artemis. Vorige eeuw zijn de resten van de 6e eeuwse kerk gerestaureerd. Ook zijn er nog een paar muurschilderingen. We lopen door naar de citadel. Een verdedigingswerk boven op de heuvel Ayasoluk. Binnen de citadel zijn nog een moskee en een kerk zichtbaar. Tijd voor koffie. Bij de ingang van St. John rijden inmiddels de bussen af en aan, we waren dus mooi op tijd voor de drukte uit. In het museum zien we mooie beelden en gebruiksvoorwerpen uit Efeze. De Isa Beymoskee staat in de steigers en dat zal nog wel een paar jaar zijn. De rest van de dag houden we zondag. Vandaag veel zon, maar niet te heet. Soms een fris windje van zee.

Maandag, 13 mei.

Een rustig dagje. Na het ontbijt gaan we eerst naar de tempel van Artimedes. Van de tempel rest nog maar een pilaar. We vervolgen de weg naar het strand. Selcuk ligt slechts 9 km van de kust (nabij Kusadasi). Vandaag dus een echte rustdag. Het is een rustig strand met weinig mensen en geen voorzieningen. Vandaag zon, soms wat wind (met zand) en soms een wolkje.

Dinsdag, 14 mei.

Een laatste ontbijt in het best wel leuke guesthouse. Als we de stad uit zijn begint een klim naar 250 meter hoogte, goed te doen. Eenmaal op deze hoogte zijn we in Camlic. Een dorp van niets, maar wel een stoomlocomotieven museum. Kaartjes kopen lukt niet, dus lopen we zo maar door. In het museum staan een stuk of 30 stoomlocomotieven, gemaakt in verschillende delen van de wereld. Ze zijn niet in de beste staat, maar toch leuk om te bekijken. Het is trouwens een keurig onderhouden park. Het blijkt een feestterrein gezien het restaurant met terras en het podium. 15 km verder zijn er in Magnesia, een oude Romeinse stad. Hoewel het niet in verhouding staat tot Efeze zijn nog wel de gebouwen te herkennen. Voor het stadion (24.000 plaatsen) en het theater moeten we op de fiets verder. Het theater valt tegen, maar het stadion ziet er nog goed uit. Bij een “klant loos” cafe eten we een Turkse pannenkoek. Via kleine weggetjes gaan we verder naar Ayden, totdat de weg geblokkeerd wordt vanwege een brug die geplaatst wordt. Omrijden dus. In de drukte bereiken we het hotel in de stad. Met behulp van twee vertaalapps boeken we een kamer voor twee nachten. De fietsen staan in een trapgat. We lopen het gezellige centrum in en eten bij een Irish Pub.

Woensdag, 15 mei.

Gisteravond nog kaartjes van voorstellingen op Oerol gekocht, had maar 6000 wachtenden voor me. Van de week kijken of er nog meer kaarten te koop zijn. Na een uitgebreid ontbijt wandelen we naar het archeologisch museum. Had niet gezien dat 6 minuten voor auto’s bedoeld was. Het museum geeft een aardig inzicht van alle Romeinse steden in de omgeving en dat zijn er nogal wat. Ook was er een al wat oudere video over onder andere Magnesia. Op deze video was alles nog niet opnieuw overwoekerd. Van het museum lopen we terug naar Nasuh Pasa Kulliyesy. Een oude gerestaureerde moskee. Weinig aan te zien. Het FBI hotel dat ernaast ligt ziet er mooier uit. We staan ook voor een hamam. We worden uitgenodigd om binnen te komen kijken. Ziet er mooi uit, houten kleedkamers en een grote marmeren sauna met zit en was hoekjes (en warm vochtig) de sauna heeft ook een mooie koepel als plafond met glazen bollen voor het ligt. In de tuin krijgen we een fles water. ‘s Middags slenteren we wat door de bazaar en winkelstraten. We eten deze keer voor het eerst bij een lokankasi.

Donderdag, 16 mei.

Om 8 uur zitten we aan het ontbijt. Vandaag slechts 60km naar Nazili. De zon schijnt al lekker. Zonder problemen zijn we de stad uit en na 14 km de eerste thee. We rijden door een landbouwgebied, jammer dat er zoveel vrachtauto’s op de weg zijn. Er worden nieuwe wegen aangelegd en daarvoor worden de bergen afgegraven. Na 49 km eten we een broodje en spreken een Turk die in Frankfurt heeft gewerkt en om een praatje verlegen zat. Nog een goed uur en we rijden Nalili binnen. Naarmate we dichter bij het centrum komen, wordt het drukker, erg druk. Het eerste hotel is vol en ook het tweede heeft geen vrije kamers meer. Gelukkig kunnen we bij het derde hotel terecht. Voor de fietsen is binnen plaats genoeg. Jammer dat, ook in andere hotels, in de kamer gerookt is. Na een douche gaan we de stad in. Eerst een koffie en dan over de bazaar. Het is ook marktdag. De prijzen lijken hier lager te liggen dan in Selcuk. Ook vandaag eten we bij een lokankasi, een “goedkoop” eethuis waar de meeste gerechten al klaar zijn. Uit grote pannen worden de gekozen gerechten op een bord geschept. Snel eten dus. Daarna nog een Turkse koffie, de drukte op straat lijkt voorbij. Vandaag veel zon, later bewolking en niet te heet.

Vrijdag, 17 mei.

Om half acht een karig ontbijt en om acht uur op de fiets. Het is zwaar bewolkt en dat is maar goed ook. De langste etappe staat op het programma, 86 km over zand/grind wegen, snelwegen, soms een bult, af en toe vals plat. Na 14 km, bij een stationnetje, de eerste thee. Een Turk komt een handje schudden, waar kom je vandaan? De thee krijg je van mij. Leuk hè, dat is niet de eerste keer dat we niet voor de thee hoeven te betalen. De snelweg is nog wel een dingetje op de fiets. Wel brede vluchtstrook en, maar niet bij een brug. Ook een afslag naar links kan soms een uitdaging zijn. Zo moesten we vandaag rechtdoor bij een afslag naar de “autobaan”. Gelukkig was het rustig, je moet toch een keer van je vluchtstrook af. Wederom theetijd, nu met een pak koekjes erbij. Wederom een Turk die een hand komt geven, waar kom je vandaan? Ik betaal jullie thee. We komen nu in een gebied waar elektriciteit wordt opgewekt met heet water uit de grond. Vele buizen op het land gaan naar de turbines voor de stroomopwekking. Uit de sloten komt ook stomend water. Er staat ook een spa-hotel met bijbehorende baden. In een wat groter stadje drinken we wat naast de moskee. Voor de derde keer vandaag hoeven we niet te betalen. De laatste 30 km gaat het wat meer op en neer. Klimmend bereiken we ons onderkomen voor de komende drie nachten. We worden met thee onthaald. Na een verfrissende douche (heter water krijg je nergens) gaan we op jacht naar cola en chips. In een parkje voor de magnesium terrassen vinden we een plekje aan het water, met vele brutale ganzen die om je heen blijven draaien. We eten op een dakterras met mooi uitzicht. Als het wat donker begint te worden, worden de terrassen uitgelicht, daar wachten we niet op, dat is voor morgen. Terug in het hotel ga ik weer een poging doen om kaartjes voor Oerol te bemachtigen.

Zaterdag, 18 mei

We staan op ons gemak op, en nemen de tijd voor het ontbijt, de zon schijnt volop. We gaan vandaag naar de kalkterrassen en de oude stad Hiërapolis. Na het betalen van €30 pp moeten de schoenen uit (wel meenemen) en stappen we op de witte kalklaag waar water overheen stroomt. Over z’n 500 meter gaan we een 100 meter stijgen en komen zo langs de diverse terrassen. In de meesten kun je baden, het water is warm en bevat magnesium. Sommige stukken van het pad zijn smal en soms doet het best wel zeer aan je voeten. Eenmaal boven mogen de schoenen weer aan. Na een cola begint deel twee van vandaag, de oude(grote) stad. Het theater springt er, zoals meestal, duidelijk uit. Ook de tempel van Pluto en de twee basilieken zijn kenbaar. Voor de hedendaagse zwemmer is het bad van Cleopatra nog aanwezig, met een pomp waar je “heilig of geneeskrachtig” water kan oppompen. Ook Hiërapolis heeft natuurlijk een agora. De toegangspoorten en een straat zijn goed bewaard gebleven, evenals de latrine. Bijzonder is de necropolis in het noorden waar veel tombes staan. Onder een boom kijken we nog een poosje naar een deel van de terrassen waar je niet op mag lopen, erg mooi. We drinken ons nog wat moet in, voordat de schoenen weer uitgaan en we de kalkterrassen weer betreden. Het lijkt wel of de terrassen voller zijn dan de heenweg, het blijft in ieder geval druk (wel een gezellige drukte). Met wat gevoelige voeten komen we weer bij de uitgang. Misschien zou je dit vaker moeten doen om je voeten beter te ontwikkelen. Het eten is vanavond wat minder, jammer. Ook denken we dat er minder toeristen zijn vanavond, het is overal stil. Vandaag, erg warm en heel soms een vlaagje wind.

Zondag, 19 mei.

De wekker gaat om kwart voor vijf. Een half uur later worden we opgehaald voor een ballonvlucht. Met zonsopkomst (maar die was er niet) vliegen we, in een bak met 17 personen, over de terrassen en oude stad. Omdat het niet waait blijven we mooi boven het gebied ronddraaien. Van bovenaf ziet alles er nog mooier uit dan als het er rond loopt. De terrassen zijn nu nog mooier. Het theater komt nu ook mooier uit de verf omdat je van boven een totaalbeeld krijgt. Onze piloot ziet kans om zowel hoog als van heel dichtbij over alles heen te vliegen. Ook wij landen, zoals vele ballonnen, precies op de aanhanger. Na een toost op de goede afloop worden we weer terug gebracht naar het hotel, een mooie ervaring rijker. De rest van de dag houden we zondag. Vandaag drukkend heet, en een buitje.

Maandag, 20 mei.

Rond half negen gaan we op pad en het is al warm. Na 11 km zijn we bij Laodikeia. Een Romeinse nederzetting die pas deze eeuw is ontdekt. Door zand etc is alles aardig intact gebleven en er worden nog steeds opgravingen en restauraties uitgevoerd. Wat duidelijk zichtbaar is, is de oude hoofdstraat met z’n winkeltjes en tempel. De basiliek heeft nog mooie mozaïekvloeren en is overkapt. Een van de theaters is helemaal gerestaureerd. Na een cola gaan we verder. Het is al een stuk warmer geworden. De etappe van vandaag stond beschreven als plat vlak. Hier is het echter klimmen geblazen. Het schiet niet op vandaag. Na een fles karnemelk en een kittekat lijkt het beter te gaan, maar de weg is ook vlakker. Voor we de laatste 10 km ingaan, eerst nog wel een vals plat. Uiteindelijk komen we in Bozkurt. Het hotel rijden we bijna voorbij omdat het een andere kleur heeft gekregen. Het hotel ligt op de derde verdieping en biedt alleen kamers aan. Er is wel een thee voorziening. Uitgeput drinken we een paar glaasjes thee en gaan op onderzoek uit wat de stad zoals te bieden heeft. In ieder geval een kleine supermarkt waar we wat inkopen doen voor morgen. Ook vinden we een lokantasi met prima gerechten, we kunnen er morgenvroeg ook ontbijten. Vandaag was het heet.

Dinsdag, 21 mei.

Bij de lokantasi ontbeten en om 8 uur vertrekken. Klimmend de stad uit en dan door een glooiend terrein. Na 7 km de eerste (en enige) thee. Het brood was net geleverd en het was daardoor aardig druk. We moeten klimmen en alle lichte versnellingen komen weer aan de beurt. Dalend komen we bij een zoutvlakte. Het meer moet al heel lang droog staan want er is ook al veel begroeiing. Tijd om weer wat te gaan klimmen. Bij een overkapping met twee banken en een tafel eten we ons broodje. Nog een lichte klim en we zien het meer. Afdalen is dan nog wel een uitdaging, veel steentjes, keien ongelijkheden maken dat je alleen nog maar aan het remmen bent. Bij het meer aangekomen, begint opeens een asfaltweg met aanduidingen voor fietsers. We rijden om het meer, met magnesiumafscheidingen, heen en komen bij ons hotel. Een mooi hotel met een Duits sprekende eigenaar. Hij is verbaasd als wij hem in het Duits aanspreken. We hebben een kamer met “seezicht”. Helaas is het zwembad nog leeg (een jaar geleden lag er eind mei nog sneeuw). Gerda gaat door de magnesiumblubber heen, toch maar even zwemmen. We eten vis in het hotel. Vandaag warm.

Woensdag, 22 mei.

Als we vertrekken, schijnt de zon nog, maar al snel trekt de lucht dicht. Het gaat over een rustige, brede weg, bergafwaarts en dat schiet lekker op. Na een kilometer of 30 gaat het een stuk over een landelijk weggetje, een mooi stuk. Als we 16 km verder de grote weg weer opgaan stoppen we bij een benzinestation om even bij te tanken. Een cola bij ons meegenomen brood op een picknickbank. Later komt de pomphouder thee brengen. Over de grotere weg gaat het richting Burdur. Wij rijden langs een groot meer, maar op het punt waar we af moeten slaan naar het meer toe, gaat dat niet meer. Tegen het verkeer in gaan we een paar honderd meter terug om alsnog naar het meer te gaan. Langs het meer fietsend, begint het te onweren in de bergen aan de andere kant van het meer. Uiteindelijk pakken we de route weer op en komen we bij de buitenwijken van de stad. Na al het dalen, moeten we nu klimmen. Het hotel lijkt op die manier een stuk verder weg te liggen. We hebben een ****sterrenhotel. Na een verfrissende douche gaan we de stad in. Veel koffie restaurantjes. De geboekte tour van morgen wordt geannuleerd zodat we nu een alternatief moeten vinden. Vandaag bijna geen zon en goed fietsweer. Soms een spatje regen.

Donderdag, 23 mei.

De fietsen hebben een rustdag. Wij gaan met de taxi op excursie. We vertrekken om 10 uur en de eerste stop is bij de grotten van Insuyu. Over een glad nat pad lopen we door het natuurlijke gangenstelsel. Het geheel niet echt spectaculair, maar wel een leuke afwisseling. Vervolgens wordt het klimmen naar Sagalassos, de laatste Romeinse nederzetting op onze reis. De oude stad ligt op ongeveer 1800 meter hoogte. Het leuke aan deze stad is, dat hij op verschillende hoogtes is gebouwd waardoor je veel van bovenaf kunt bekijken. Bij de opgravingen zijn Belgen betrokken geweest waardoor er ook veel in het Nederlands vertaald beschreven is. Dit is ook de eerste opgraving waar nog water uit fonteinen komt. Eenmaal weer terug tijd voor ijskoffie en taart, net voordat het begint te onweren en regenen. Het is flink afgekoeld, de mensen hebben opeens weer truien en jassen aan.

Vrijdag, 24 mei.

De kortste etappe van deze vakantie, slechts 31 km. Het weer is nog steeds van slag, het is “koud”. Eenmaal buiten de stad wacht ons een stevige klim met regelmatig 10% stijging en veel verkeer waardoor je soms in de binnenbocht moet blijven. Ook vandaag moeten we lang door de stad fietsen voordat we bij het hotel zijn. Het is best druk in het centrum. Isparta is de rozenstad van Turkije. In het centrum van de stad staan grote rozenbogen van plastic. We brengen dat middag door met rondwandelen in de stad. Het is nog steeds fris.

Zaterdag, 25 mei.

De laatste etappe van de vakantie. We gaan naar Egirdir met een schiereiland waar ons pension voor de komende dagen is. Slechts 41 km, maar weer een flinke bult van net geen 10%. We zien sneeuw en even later rijden we door een “wintersportplaats”. Geen sport vandaag, wel een innamepunt van rozenknoppen, zakken vol. Door de mooie omgeving zien we ook meer rozenplantages dan gisteren. Nog een laatste bult en dan over de snelwegen 3000 meter lang afdalen over de drukke snelweg. Bij de moskee gaan we het schiereiland op en twee kilometer verder zijn we op het eindpunt. De pensionhouder staat ons al op te wachten. Na een opfrisbeurt lopen we wat over het eiland en eten wat, daarna tijd voor ontspanning. Dat eten had ik beter niet kunnen doen, want langzaamaan beginnen mijn maag en darmen op te spelen. Het avondeten sla ik over. ‘s Nachts doe ik geen oog dicht. Vandaag goed fietsweer.

Zondag, 26 mei.

Ik ben nog weinig opgeknapt en heb weinig trek. Toch maar thee gedronken en wat brood. Blijf de hele dag in de buurt van m’n bed. ‘s Avonds wel wat gegeten. Vandaag weinig zon, in de avond regen en wind

Maandag, 27 mei

Na het ontbijt even naar het “vasteland” om wat inkopen te doen. Het weer is opgeknapt. In een restaurant aan het water spreekt Gerda twee Nederlanders ook op de fiets. Zij zijn op weg naar Georgië vanuit huis naar Frankfurt, dan met de trein naar Boedapest en dan weer fietsen. Het kan nog gekker. Terwijl ik de vluchten voor morgen aan het boeken ben, spreekt Gerda op ons terras twee Nederlanders met E-bikes. Nu mogen deze fietsen niet in het vliegtuig en ook niet in de trein! Ze zijn dus met de auto naar Istanbul gekomen, daar gaan fietsen (met Awol) en moeten nu weer terug naar Istanbul. Volgens de huidige optie worden ze naar de Zwarte Zee gebracht en dan per boot naar Istanbul. Vandaag dus een vakantiedag met zon en schaduw, ‘s avonds stevige wind.

Dinsdag, 28 mei.

Voor het eerst deze reis is er geen stroom. Acht uur ontbijt en om 9 uur rijdt het busje voor. Voor het eerst van alle fietsvakanties is dit een busje waar de fietsen zonder problemen in kunnen. Verder is het een oud, stinkend geval. Ruim op tijd zijn we bij de luchthaven van Antalya. Het inchecken gaat een stuk vlugger dan in Amsterdam. De fietsdozen hoeven niet open en iedereen is behulpzaam. Tot mijn verbazing hoef ik ook niet te betalen voor de fietsen. Als dit zo blijft, komen we vandaag misschien ook nog in Maarsbergen. De reis verloopt spoedig. We landen om 9.45 op Schiphol. Als de bagage snel komt, kunnen we nog naar huis met de trein. Het is lang wachten, maar we redden het. Om 00.01uur staan we voor een defecte lift in Maarn.